Hoe de botte bijl eindigt in absolute schoonheid.

Door Charles Kuijpers.

De eindspelstudies van componisten op dat terrein hebben mij nooit echt geboeid. Af en toe zag je wel eens wat voorbijkomen dat van zeldzame schoonheid was. Tim Krabbé heeft er in zijn boekje “Schaakcuriosa” het een en ander van bij elkaar gebracht. 

In de NRC van 23 mei laat Hans Ree een wel héél bijzondere eindspelstudie zien van Michael Roxlau. Wie zegt u? Inderdaad, nooit van gehoord. Maar wat een ongelooflijk spektakel laat deze man op het bord ontstaan!

Verbaas je met mij erover hoe de botte bijlmethode na diverse dameoffers en wat lichter spul eindigt in een wonderschone slotstelling. 

Zet de volgende stelling op je bord (het is volstrekt onmogelijk om het uit het hoofd te doen vanaf een diagram!):

Wit: Ka8, Dc1, Lh2, Pc3, pionnen a5, b4, h7

Zwart: Ka6, Dh1, Ta1, Pf4, pionnen a7, b5, c4, f5, f2, g2

Als zwart aan zet zou zijn, is het na g1D+ direct klaar. Daar moet wit dus iets aan doen. Wat er vanaf nu gebeurt, tart elke verbeelding: 1. Dg1, fxg1D 2. h8D, Dc5 (verhindert Dc8 mat) 3. Df6+, Db6 4. axb6, g1D+ (na axb6 wint Lg1!!) 5. b7+, Db6 6. Pd5, Pe6 7. Dxe6, Dxd5 (na Dxe6 volt b8P mat) 8. Dxd5, Td1 9. Lc7!!, Dxc7 10. De6+, Td6 11. Dc8, Td8 12. b8P+, Kb6 13. Da6 mat!

Eindspelstudie.

Dit gebruik van het schaakbord met op het eerste gezicht een willekeurige stelling staat onmetelijk ver van het gewone bordschaak af, maar het is werkelijk adembenemend! Hans Ree gaf zijn rubriek waarin dit probleem staat, de titel “Rammstein van de eindspelstudie”. Wie de muziek van Rammstein kent, kan zich daar wel iets bij voorstellen. Denk maar eens aan “Mutter” en “Du hast”.