Een schitterende aanvalspartij.
Door Charles Kuijpers.
De Rus Rashid Nezjmetdinov (1912-1974) was een zeer sterke speler, opmerkelijk genoeg zowel in het schaken als in het dammen. In beide disciplines werd hij kampioen van Rusland, dat is door niemand ooit geëvenaard.
Als schaker was hij een ware houwdegen die flitsende aanvalspartijen speelde als Michaël Tal in zijn beste dagen. Volgens de overlevering had hij zelfs positieve scores tegen grootheden als Botwinnik, Tal, Smyslov, Bronstein en Spassky, maar omdat zijn resultaten nogal wisselend waren, werd hij zelfs nooit officieel grootmeester.
Gert Ligterink liet in zijn schaakrubriek in de Volkskrant van 27 juni een buitengewoon fraaie zege van de man zien op de zeer sterke grootmeester Lev Poloegajevski. De partij werd gespeeld in 1958, maar heeft blijvende waarde.
We komen na de 23e zet Pb4 van zwart binnen in de volgende stelling (zet die maar even op het bord):
Wit: Ke3, Dd1, Ta1, Tf1, Lb2, Lc2, Pe2, pionnen a2, b3, d5, e4, f4, g3
Zwart: Kg8, Dh2, Ta8, Tf7, Lh6, Pb4, Pe5, pionnen a7, b7, c7, d6, g4, h7
Nezjmetdinov heeft met zwart spelend een geraffineerde valstrik gespannen. En wit tuimelt erin met:
24. Th1? (een vraagteken is gemakkelijk geplaatst, maar de weerlegging van deze zet was voor het menselijk oog nauwelijks waarneembaar. Maar wel voor Rashid!), Txf4 !! 25. Txh2 (na 25. gxf4, Lxf4+ 26. Pxf4, Pxc2 wint zwart), Tf3+ 26. Kd4, Lg7!! (dreigt 27. b5 en mat is onvermijdelijk) 27. a4 (nu gaat het geforceerd mat. Fritz16 laat wit nog even spartelen na zetten als Ld3 of Pc3) , c5+ 28. dxc6, bxc6 29. Ld3, Pexd3+ 30. Kc4, d5+ 31. exd5, cxd5+ 32. Kb5, Tb8+ 33. Ka5, Pc6+ en wit gaf op. Na Ka6 is het mat met Pc5.
De schoonheid van het schaakspel komt het meest tot uiting door juist dit soort partijen. Je kunt natuurlijk ook genieten van het gestroomlijnde positionele schaak van Carlsen of Karpov, maar de dynamiek van bijvoorbeeld Kasparov en Topalov oogt veel leuker. Er is nu een nieuwe ster aan het firmament, Daniil Dubov. Deze jongeman heeft ook een zeer dynamische stijl.